Αφιέρωμα στον Layne Staley
Όταν η grunge ήρθε σαν κύμα κι έπεσε πάνω στα κεφάλια των απανταχού metalheads, όλοι έκαναν λόγο για ένα είδος χωρίς συγκεκριμένο προσανατολισμό και καθαρή ταυτότητα και, όπως γίνεται συνήθως, πολλοί ήταν εκείνοι οι οποίοι αρνήθηκαν να το χαρακτηρίσουν ως «είδος».
Κάποιοι το ονόμασαν μουσικό ιδίωμα, κάποιοι άλλοι μουσικό παρακλάδι της metal και τίποτα περισσότερο…
Σε κάθε περίπτωση αποτέλεσε κίνημα που άλλαξε τα δεδομένα της εποχής, επηρέασε σε τεράστιο βαθμό πολλούς μεταγενέστερους καλλιτέχνες και σίγουρα μία ολόκληρη γενιά που ξεπηδούσε από το ψυχεδελικό μουσικό πνεύμα της εποχής των χίπιδων και την τεχνική αρτιότητα των μεταλλάδων, σε μία άλλη πιο ωμή και παράλληλα ρεαλιστική πραγματικότητα.
Τα ναρκωτικά όπως και την προηγούμενη περίοδο, από τα μέσα της δεκαετίας του ’70 μέχρι και τα τέλη του ’80, μεσουρανούσαν, το κοινό διψούσε για rock εμφανίσεις, η punk είχε αρχίσει να φθίνει και η metal είχε ήδη δώσει αυτά που ήταν να δώσει σε γενικά πλαίσια.
Η grunge γεννήθηκε στο Seattle από νέους που ήθελαν να πειραματιστούν στον δικό τους ήχο.
Ήταν κάπου στα μέσα της δεκαετίας του ’80, όταν συγκροτήματα όπως οι Soundgarden, Green River, Melvins και U-Men άρχιζαν να πειραματίζονται μ’ αυτό που αργότερα ονομάστηκε grunge, δηλαδή βρώμικο.
Οι μπασογραμμές άρχισαν να μπλέκονται με βαριές μπότες και αρμονίες από έναν άλλο κόσμο. Η rock δεν θα ήταν ποτέ ξανά η ίδια.
Έγινε πιο σκοτεινή, πιο απόκοσμη, πιο μελαγχολική. Ένας από τους πιο σημαντικούς πρεσβευτές του grunge κινήματος ήταν και ο Layne Staley.
Ο Layne Thomas Staley, όπως είναι το πραγματικό του όνομα, η πιο σπαρακτική φωνή του Seattle γεννήθηκε στις 22 Αυγούστου του 1967.
Η ιστορία του μοιάζει με εκείνες πολλών τραγικών καλλιτεχνών, που έχασαν τη μάχη τους με τα ναρκωτικά σε μικρή ηλικία, όταν ακόμη ήταν στο απόγειο της καριέρας τους. Μεγάλωσε στο Kirkland της Washington και σαν μαθητής ήταν καλός μόνο στα μαθήματα που τον ενδιέφεραν.
Οι γονείς του χώρισαν όταν ήταν μόλις 8 χρονών και η μητέρα του ξαναπαντρεύτηκε. Ο πατριός του όμως δεν κατάφερε ποτέ να αναπληρώσει το κενό που άφησε ο πατέρας του. Μάλιστα, ο ίδιος στην τελευταία συνέντευξη που έδωσε στο περιοδικό Rolling Stone, είχε χαρακτηρίσει τα παιδικά του χρόνια σαν «εφιάλτη».
Στην ηλικία των 12, άρχισε να εκδηλώνει την αγάπη του για τα τύμπανα και μέχρι την εφηβεία του συμμετείχε σε διάφορες glam-rock μπάντες.
Μία απ’ αυτές ήταν και οι Sleze, όπου αργότερα μετονομάστηκαν σε Alice N’ Chains. O Layne Staley μπήκε στο συγκρότημα μετά από προτροπή του ετεροθαλή αδερφού του, Ken Elmer και μετά το πρώτο τζαμάρισμα, η μπάντα είχε ήδη νέο μέλος.
Alice in Chains
Η γνωριμία του με τον Jerry Cantrell έγινε στα Music Bank Studios και ήταν καθοριστική για τη ζωή του. Αφού έμειναν μαζί για έναν χρόνο, ο Cantrell τον άκουσε να τραγουδάει και ήξερε από τότε ότι μαζί θα κάνουν κάτι πολύ μεγάλο. Μάλιστα, είχε πει χαρακτηριστικά:
Ήξερα ότι με αυτή τη φωνή ήθελα να παίζω.
Ακουγόταν λες και έβγαινε από μηχανόβιο 175 κιλών και όχι από τον μικρό, κοκαλιάρη Layne.
Θεωρούσα τη φωνή του σαν δική μου.
Μαζί με τους Sean Kinney και Mike Starr σχημάτισαν το συγκρότημα το 1987. Το ντεμπούτο άλμπουμ των AIC, με τίτλο ‘Facelift’, κυκλοφόρησε το 1990 και περιείχε τραγούδια που χάραξαν βαθιά τομή στη μουσική πραγματικότητα, όπως τα ‘Love, Hate, Love’, ‘Bleed the Freak’ και ‘Sea of Sorrow’.
Έγινε πλατινένιο χάρη στη μεγάλη επιτυχία που γνώρισε το ‘Man in the Box’ στο οποίο συνοψίζεται και όλη η μουσική των Alice in Chains.
Ο Staley με τη μοναδική του φωνή, έκανε τους Alice in Chains ένα από τα πιο ιδιαίτερα και σημαντικά συγκροτήματα των ’90s.
Η πρώτη τους δισκογραφική δουλειά έφερε και την επιτυχία. Τότε ήταν όμως που άρχισε και η άνιση μάχη με τα ναρκωτικά και την κατάθλιψη για τονLayne Staley.
Το ‘Dirt’ κυκλοφόρησε το 1992 και περιείχε επιτυχίες όπως ‘Rooster’, ‘Down in a Hole’ και ‘Would?’ με τα στοιχειωμένα διπλά και εναρμονισμένα φωνητικά του Layne Staley με τον Cantrell να καθιερώνουν τους Alice in Chains ως μία από τις κορυφαίες μπάντες της εποχής.
Η φωνή του δεν έμοιαζε με κανενός άλλου μουσικού ενώ ο ίδιος ο Layne Staley δεν προσπαθούσε να αντιγράψει κανέναν. Εφάρμοσε τον δικό του τρόπο ερμηνείας και κατάφερε να ξεχωρίσει.
O δίσκος αυτός αποτέλεσε και τη μεγαλύτερη επιτυχία τους σε πωλήσεις. Πούλησε 5 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως, έφτασε στο Νο.6 στο Billboard 200 και έλαβε πολύ καλές κριτικές.
Επίσης, το περιοδικό Rolling Stone το κατέταξε στην 26η θέση, στη λίστα με τα σημαντικότερα metal albums.
Είναι το τελευταίο άλμπουμ της μπάντας που ηχογραφήθηκε με τον Mike Starr στο μπάσο, πριν αυτός αποχωρήσει από το συγκρότημα τον Ιανουάριο του 1993.
Την ίδια περίοδο, ο Layne Staley άρχισε και πάλι να κάνει χρήση ηρωίνης μετά από διαμονή του σε κέντρο απεξάρτησης.
Ο Staley δεν ήταν το μοναδικό μέλος της μπάντας που πάλευε για ν’ απεξαρτηθεί.
Ο Sean Kinney και ο Mike Starr είχαν επίσης εθισμό στο αλκοόλ. Ο Cantrell πέρασε από σοβαρή κλινική κατάθλιψη μετά από τον θάνατο της μητέρας του και του φίλου του, Andrew Wood.
Σε μία συνέντευξή του στο Seattle Times, το 2007, είχε πει για το άλμπουμ:
Πέρασα έναν δύσκολο χρόνο, όλοι περνούσαν, αλλά αυτό έκανε το άλμπουμ πιο δυναμικό και έντονο.
To ‘Jar of Flies’ κυκλοφόρησε στις 25 Ιανουαρίου το 1994 και είναι το δεύτερο ΕP του συγκροτήματος μετά το ‘Sap’ του 1992 και το πρώτο στην ιστορία της μουσικής που κατάφερε να φτάσει στο Νο.1 στα charts του Billboard 200.
Οι πωλήσεις του ξεπέρασαν τα 141.000 αντίτυπα στις Ηνωμένες Πολιτείες, από την πρώτη εβδομάδα.
Tραγούδια όπως τα ‘Nutshell’, ‘No Excuses’ και ‘I Stay Away’ ξεχώρισαν, με τα τελευταία δύο να συνοδεύονται από video clips, τα οποία τα κατέστησαν ακόμα πιο δημοφιλή.
Toν Νοέμβριο του ίδιου έτους κυκλοφόρησε το ομώνυμο άλμπουμ τους με τον Mike Inez να αντικαθιστά τον Mike Starr στο μπάσο.
Το άλμπουμ αυτό ήταν και το τελευταίο με τον Layne Staley στα φωνητικά, ο οποίος είχε αναλάβει και το μεγαλύτερο μέρος των στίχων εκτός από τα κομμάτια ‘Grind’, ‘Heaven Beside You’ και ‘Over Now’.
Το καλοκαίρι του 1994 το συγκρότημα θα συμμετείχε σε μία περιοδεία των Metallica.
Αν και ο Layne Staley μόλις είχε βγει από το κέντρο απεξάρτησης, συνέχισε τη χρήση, μέχρι που τα υπόλοιπα μέλη της μπάντας αρνήθηκαν να πάιξουν μαζί του…
Ακυρώνουν τη συμμετοχή τους στην περιοδεία χωρίς όμως να διαλυθούν. Η συνεχής χρήση ηρωίνης είχε αρχίσει να επηρεάζει την ικανότητά του Staley να ερμηνεύσει επί σκηνής, οπότε το συγκρότημα επέλεξε να περιοδεύσει και πάλι στα τέλη του 1995.
Mad Season
Το supergroup σχηματίστηκε το 1994 από μέλη των Pearl Jam και Screaming Trees με τον Staley στα φωνητικά. Κυκλοφόρησαν μόνο έναν δίσκο με τίτλο ‘Αbove’.
Περιελάμβανε 10 τραγούδια μεταξύ των οποίων τα ‘I Don’t Know Anything’, ‘Wake Up’, ‘River of Deceit’ και ‘Artificial Red’.
Ο κιθαρίστας των Pearl Jam, Mike McCready, που συμμετείχε στο group είχε πει πως τους πήρε μόνο μία βδομάδα για να ολοκληρώσουν τη μουσική των Mad Season, με τον Layne να έχει χρειαστεί μόνο λίγες μέρες για τα φωνητικά του.
Λέγεται ότι αυτός ο δίσκος είναι η μουσική αυτοβιογραφία του Layne Staley.
Οι στίχοι αφορούσαν την ερωτική του ζωή με την αγαπημένη του Demri Parrot αλλά και τη μάχη που έδινε με τα ναρκωτικά.
Το artwork του άλμπουμ επιμελήθηκε ο ίδιος και μάλιστα είχε δηλώσει το εξής μετά την κυκλοφορία του:
Πρόκειται για τον καλύτερο και πιο ολοκληρωμένο δίσκο που έχω κάνει.
Έναν χρόνο αργότερα οι Alice in Chains επανήλθαν στο προσκήνιο για μία εμφάνιση της μπάντας που έμεινε στην ιστορία.
Eμφανίστηκαν στην εκπομπή ΜΤV Unplugged, στις 10 Απριλίου του 1996, ερμηνεύοντας γνωστές και αγαπημένες επιτυχίες. Φαινόταν αρκετά ταλαιπωρημένος και χλωμός και ολόκληρο το σώμα του ήταν καλυμμένο, συμπεριλαμβανομένων των χεριών του.
Την περίοδο εκείνη και πιο συγκεκριμένα τον Οκτώβριο του 1996, η αρραβωνιαστικιά του, Demri Parrott, έχασε τη ζωή της από βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα.
Η ίδια ήταν επίσης εξαρτημένη από την ηρωίνη και ο θάνατός της κατά κοινή ομολογία έσπρωξε τον Layne Staley ένα βήμα πιο κοντά στον δικό του θάνατο.
Σε μία ανατριχιαστική συνέντευξή του, λίγους μήνες πριν πεθάνει δήλωσε τα εξής:
Ξέρω ότι πεθαίνω. Δεν είμαι καλά. Έκανα crack και ηρωίνη για χρόνια.
Ποτέ δεν ήθελα να τελειώσω τη ζωή μου έτσι. Ξέρω ότι δεν έχω ελπίδα, είναι πολύ αργά.
Η τελευταία εμφάνιση του Staley επί σκηνής ήταν τον Ιούλιο του 1996, όταν οι Alice in Chains άνοιξαν μία συναυλία στην περιοδεία επανένωσης των KISS.
Μετά από από την προσπάθεια του Scott Weiland για αποτοξίνωση, οι Stone Temple Pilots έπρεπε να ξανασκεφτούν τη συνεργασία τους με τους KISS ως opening act. Έτσι αντικαταστάθηκαν από τους Alice in Chains.
Αυτό έμελλε να είναι και το τελευταίο show του Layne Staley, αφού λίγο μετά την παράσταση, υπέστη σοβαρό σοκ από υπερβολική δόση και νοσηλεύτηκε.
Η μπάντα κατάφερε να καταγράψει μερικά τραγούδια για ένα boxset το 1998, αλλά στα τελευταία του χρόνια ο Staley εγκατέλειψε το Seattle και η κατάσταση της υγείας του επιδεινώθηκε.
Ο τραγουδιστής των Alice In Chains πέθανε στις 5 Απριλίου του 2002 μετά από υπερβολική δόση ναρκωτικών ουσιών. Η αναφορά της αυτοψίας στο σώμα του Staley αποκάλυψε ότι πέθανε από ένα μίγμα ηρωίνης και κοκαΐνης, γνωστό ως «speedball».
Όταν βρέθηκε το σώμα του ζύγιζε μόνο 39 κιλά. Η σωρός του βρέθηκε στις 19 Απριλίου το 2002, όμως η ακριβής ημερομηνία θανάτου του, σύμφωνα με τους ιατροδικαστές, ήταν στις 5 του Απρίλη, 8 χρόνια ακριβώς μετά τον θάνατο του Kurt Cobain.
Η σωρός του ανακαλύφθηκε από τη μητέρα και τον πατριό του στον 5ο όροφο της πολυκατοικίας του Grandview Plaza όπου και διέμενε. Η μητέρα του είχε κάνει καταγγελία στην αστυνομία της περιοχής δύο εβδομάδες πριν.
Η τότε manager του Layne Staley, Susan Silver, επικοινώνησε κατευθείαν με τη μητέρα του, όταν ήρθαν σε επαφή μαζί της οι λογιστές του Staley, για να την ενημερώσουν πως ο ίδιος δεν είχε κάνει καμία συναλλαγή από τον τραπεζικό του λογαριασμό για αρκετό καιρό.
Εκείνη αποκρίθηκε πως είχε χάσει τα ίχνη του γιου της, ήταν όμως ήδη πολύ αργά.
Ο τελευταίος άνθρωπος που είδε τον Layne Staley ήταν ο μπασίστας του συγκροτήματος, Mike Starr, και λέγεται πως οι δυο τους την ημέρα των γενεθλίων του Starr, το ίδιο βράδυ πριν το τραγικό συμβάν, είχαν μία διαφωνία.
Σύμφωνα με δηλώσεις του Starr, οι τελευταίες λέξεις που άκουσε από τον bandmate του ήταν, “όχι έτσι, μη φύγεις έτσι”.
Ο Starr κατηγορούσε τον εαυτό του για τον θάνατο του Layne Staley για πολλά χρόνια, γεγονός που αποκάλυψε κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξής του στο Celebrity Rehab, τον Φεβρουάριο του 2010.
Ο Mark Lanegan (Screaming Trees) μετά τον άδικο χαμό του Layne είχε δηλώσει τα εξής:
Δεν θα μπορούσα να είμαι πιο λυπημένος… Ήλπιζα ότι αυτή η μέρα δεν θα έρθει ποτέ. Ήταν ένας τόσο όμορφος τύπος, ήταν σαν αδερφός για ‘μένα.
Ήταν απλά ένας πολύ έξυπνος, πολύ αστείος, πολύ άτακτος τύπος. Ήταν σε διαφορετικό επίπεδο ο άνθρωπος, οι ανησυχίες του δεν ήταν τόσο πολύ για αυτόν τον κόσμο, ήταν μοναδικός.
O Greg Prato στο βιβλίο του με τίτλο ‘Grunge Is Dead: The Oral History of Seattle Rock Music’ είχε συμπεριλάβει μία συνέντευξη με τον drummer της μπάντας, Sean Kinney, όπου του εκμυστηρεύτηκε τo εξής:
Ο Layne μου το ‘χε πει στα ίσα, δε γυρίζω ποτέ. Δεν πρόκειται να σταματήσω να παίρνω ναρκωτικά.
Από το 2000 μέχρι και το 2002, ούτε ο Kinney ούτε ο κιθαρίστας των AIC, Jerry Cantrell, είχαν μιλήσει με τον Layne Staley.
Ο θάνατός του έχει μείνει στην ιστορία της μουσικής ως ένας από τους πιο αργούς και επώδυνους θανάτους. Η μεγάλη του ευαισθησία τον οδήγησε στην παρακμή και τελικά στο να χάσει την μάχη με την ηρωίνη και τον εαυτό του.
O ίδιος, αν βρισκόταν μαζί μας σήμερα, σίγουρα δε θα γούσταρε καν την ταμπέλα του grunge καλλιτέχνη. Ήταν απλά ο εαυτός του, ανεπιτήδευτα rock με μοναδικό όπλο τη φωνή του.
Μια φωνή που ήξερε να καθηλώνει τον ακροατή με την απλότητά της. Αυτός ήταν ο Layne, η μεγάλη φωνή του Seattle που σίγησε νωρίς.
Σε μια ιδιαίτερη συνέντευξη το 2012, o Chris Cornell είχε μιλήσει για την πραγματικότητα, τα όνειρα και τον Layne Staley, λέγοντας πως γνώριζε ενστικτωδώς πως βρίσκεται σ’ ένα καλό μέρος.
Δείτε το βίντεο εδώ.
